ارائۀ مدل ارزیابانه از ﭼﺎلش‌های نظام ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮی ﺷﻬﺮﻫﺎی ﺟﺪﻳﺪ ایرانی مبتنی بر رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری

بیان مسئله: با توجه به ماهیت شهرهای جدید در ایران، اسکان مطلوب و دستیابی به سطح مورد انتظار ساکنان از زندگی باکیفیت شهری در این سکونتگاه‌ها با چالش‌های متفاوتی مواجه است. هدف: هدف این تحقیق ارائۀ مدل ارزیابانه از چالش‌های مدیریت شهرهای جدید بر مبنای رویکرد مدل‌سازی ساختاری-تفسیری است. روش تحقیق: در تحقیق حاضر از روش مدل‌سازی ساختاری-تفسیری برای ترسیم روابط سلسله‌مراتبی عامل‌های اصلی استفاده ‌شده که در آن، قضاوت‌های گروهی از خبرگان منبع اصلی گردآوری اطلاعات است. بر مبنای این روش، در تحقیق حاضر ابتدا ماتریس خودتعاملی اولیه تولید و سپس ماتریس دستیابی نهایی ترسیم شد و براساس آن، متغیرها سطح‌بندی و روابط آنها با یکدیگر ترسیم و خوشه‌بندی شدند. نتیجه‌گیری: در دسته‌بندی متغیرها، عامل «زیست‌محیطی» در سطح اول، عامل «اجتماعی و فرهنگی» به عنوان دومین سطح، عامل «تسهیلات و خدمات» به عنوان سومین سطح، عوامل «اداری و نهادی» و «شهرسازی و معماری» به عنوان چهارمین سطح، عامل »مالی و بودجه« به عنوان پنجمین سطح و عوامل «برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری» و «قانونی و حقوقی» به عنوان ششمین سطح از عوامل دسته‌بندی شدند و در دیاگرام روابط علت و معلولی قرار گرفتند. همچنین براساس خوشه‌بندی عوامل، دو عامل «برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری» و «قانونی و حقوقی» به عنوان عوامل مستقل (محرک)، عامل‌های «شهرسازی و معماری»، «اداری و نهادی»، «مالی و بودجه» و «زیست‌محیطی» به عنوان عوامل واسط و عامل‌های «تسهیلات و خدمات» و «اجتماعی و فرهنگی» به عنوان عامل‌های وابسته مشخص شدند. هیچ کدام از عامل‌ها به عنوان عامل خودمختار خوشه‌بندی نشدند. نتایج این تحقیق ضمن یاری‌رسانی به برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران این بخش در بازنگری نظام مدیریت شهری شهرهای جدید، می‌تواند میزان موفقیت اصلاح ساختار این نظام را در ارتقای توان مقابله با چالش‌ها و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان در این شهرها بالا ببرد.